De fysieke barrière is als de verdedigingsmuur
Zoals we in ons artikel over de onderdelen van het immuunsysteem hebben beschreven is de belangrijkste eerste verdedigingslinie van je immuunsysteem de fysieke barrière. We noemde deze eerder al “De Stadsmuur“
Alles wat niet door deze barrière heen komt vormt ook geen probleem voor je lichaam en dus je immuunsysteem. Hoe zit dat dan precies met die barrière en wat kun je zelf doen om die barrière zo sterk als mogelijk te maken? Daar gaan we nu naar kijken.
Waar vind je die barrière?
De fysieke barrière is het verschil tussen binnen en buiten je lichaam. Voor een groot deel is dit je huid. Maar een belangrijk deel van de barrière bevind zich rondom je lichaamsopeningen. Elke lichaamsopening heeft een eigen slijmvlies. Dit is een gespecialiseerd stuk barrière dat er niet enkel op gericht is om zoveel als mogelijk buiten te laten maar ook om bepaalde stoffen juist binnen te laten. Je kunt het als een soort douane functie zien.
Ons grootste slijmvlies is de oppervlakte van onze darmen. Het darmepitheel. Dit slijmvlies in enorm groot, dezelfde oppervlakte als een tennisveld, en slechts 2 cellen dik. Het is wat we noemen een semi-permeabel membraan. Vertaald wil dit zeggen dat het deels doorlaatbaar is. Je darmwand moet namelijk zorgen dat de meeste bacteriën, schimmels, virussen, etc, die in je darm zitten niet zomaar je lichaam binnenkomen (de inhoud van je darm is officieel buiten je lichaam).
Tegelijkertijd moet de darmwand ook stukjes voeding die klein genoeg gemaakt zijn tijdens je spijsvertering doorlaten naar je bloedsomloop zodat ze kunnen worden getransporteerd via je bloed naar je lever. De lever gebruikt deze grondstoffen verder zodat ALLE functies en processen in je lichaam hun werk kunnen doen.
ALLE processen in jouw lichaam hebben namelijk grondstoffen nodig en behalve een hele enkele uitzondering moeten al die grondstoffen uit jouw voeding komen.
De barrières bestaan dus uit epitheel-cellen die netjes naast elkaar als een veld gestructureerd zijn. Deze cellen zitten niet enkel gewoon naast elkaar maar zijn onderling met een soort “ritssluiting” verbonden zodat ze de binnenwereld en buitenwereld gescheiden houden. Deze “ritssluiting” bestaat uit “Tight-junctions”. Vrij vertaald “strakke verbindingen”.
Je kunt deze verbindingen ook voorstellen als “schuifdeuren”. Wanneer alles goed werkt dan laten deze schuifdeuren enkel grondstoffen door die klein genoeg zijn gemaakt door je spijsvertering en niets anders. Helaas bevatten veel soorten voedingsmiddelen die de gemiddelde Europeaan eet ook stoffen die deze schuifdeuren open laten staan of zelfs stukmaken.
Jouw lichaamscellen zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden via koppelingen. In de meeste literatuur worden 4 hoofd koppelingen besproken, waarvan 1 dus de “light juncties”. Recente wetenschappelijke literatuur laat echter zien dat er veel meer soorten koppelingen in ons lichaam bestaan. Meer over de verschillende koppelingen en hoe die dan werken beschrijven we in een ander artikel en in onze cursussen.
Het leven op jouw “muur”
Jouw verdedigingsmuur is niet een mooie schone bakstenen muur. Dat zou veel te weinig bescherming bieden. Die dunne, slechts 2 cellagen dikke, scheidingswand is beschermd door een dikke slijmlaag waar ook nog heel veel micro-organismen leven waar wij mee samenwerken. Zie het maar als een oude kasteelmuur. Dik begroeid met mos, plantjes, klimplanten, een vogelnestje, diverse insecten, etc, etc.
Voordat we kunnen kijken naar welke voeding je kunt eten wil ik even stilstaan bij wat we vroeger onze goede darmflora noemde. Tegenwoordig weten we dat jouw goede darmflora veel meer is dan enkel bepaalde bacteriesoorten.
Vele andere organismen leven in en op ons, variërend van een microbioom, bestaand uit een bacterioom, een viroom en een fungoom en nog meer onderdelen. Wat hiermee bedoeld word is jouw persoonlijke samenstelling van micro-organismen. Dus niet enkel bacteriën maar ook gisten, schimmels, virussen en zelfs parasieten en grotere “beesten”.
Deze samenstelling is zo persoonlijk als je vingerafdruk en ook nog eens aan constante verandering onderhevig. Bijvoorbeeld wat jij eet bepaald welke soorten er in jouw spijsverteringssysteem kunnen leven. Dus als je veel aardappelzetmeel eet dan zul je bacteriën in je microbioom stimuleren die leven van aardappelzetmeel.
Wat ook belangrijk is om te weten is dat elk slijmvlies weer zijn eigen samenstelling van soorten heeft en dus heb je niet een statisch microbioom maar is dit een vrij flexibel en dynamisch begrip.
Waarom ik dit nu hier noem is omdat jouw microbioom veel invloed heeft op de werking van jouw immuunsysteem barrière. Een sterk microbioom geeft sterke barrières. In komende artikelen zullen we hier nog veel dieper en veel gedetailleerder op ingaan.
Welke voeding bevat de grondstoffen die de barrière sterker maken?
Het gaat hier dan vooral dus om de vraag: Hoe verzorg ik dan mijn “muurleven”?
Al die microorganismen die dus op jouw slijmvliezen en in de slijmlaag leven moeten ergens van leven. Als ze zo belangrijk zijn dan lijkt het verstandig om erbij stil te staan wat ze nodig hebben om goed te functioneren.
Voor nu wil ik je meegeven dat het eten van voldoende goede (oplosbare) voedingsvezels een enorme ondersteuning is van jouw microbioom en dus je barrière. Deze oplosbare vezels noemen we ook wel prebiotica. Niet te verwarren met die gezonde yoghurtjes en drankjes die probiotica bevatten. Ook hierover later meer.
Waar er vaak erg veel verwarring ontstaat, is dat niet alle voedingsvezels even positief zijn voor je lichaam. Er zijn namelijk twee soorten voedingsvezels.
Onoplosbare vezels die je vooral vind in granen zoals: (volkoren)granen, (zilvervlies)rijst en peulvruchten.
Deze onoplosbare vezels hebben flinke nadelen en even kort-door-de-bocht hebben deze voedingsmiddelen meer nadeel dan voordeel voor je lichaam. We beschouwen ze daarom dan ook tot de belastende voedingsmiddelen. Meer hierover kun je vinden in ons artikel:
Oplosbare voedingsvezels daarentegen zijn de vezels die ons microbioom kan gebruiken als voedingsbodem. Deze vezels vind je in groenten en fruit. Deze voeden dus jouw microbioom!
Goede voeding voor je barrière is dus groente en fruit en dan vooral de zetmeel houdende soorten: zoete aardappel, zetmeel uit groenten (bollen en knollen)
Voeding om te beperken of vermijden: granen en peulvruchten, omdat hier meer nadelen aan zitten dan voordelen. Dit komt met name door de antinutrienten die hier aanwezig zijn zoals verschillende saponinen en lectinen. Deze soorten bevatten dus ook de gunstige oplosbare voedingsvezels maar zijn toch af te raden.
Samenvatting
Voeding met de juiste vezels (zetmeel) van bollen en knollen, groenten en fruit:
- bataat of zoete aardappel
- aardpeer
- bieten
- artisjok
- banaan
- ui
- knoflook
- asperge
- prei
- schorseneer
- paddenstoelen
- noten
- cichorei
0 reacties